Dr. Patrick De Moor: “Langdurig zieken, de andere epidemie”

Onlangs viel mij een titel in Trends op: 'Meer langdurig zieken dan werklozen'; “Dertig jaar geleden was 2,5 procent van de bevolking langdurig ziek. Nu is dat meer dan het dubbele. Een half miljoen mensen zijn al meer dan een jaar arbeidsongeschikt.”

“Liefst 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) wordt besteed aan de vergoeding van langdurig zieken. Maar ook voor de bedrijven is het kostenplaatje aanzienlijk. De totale kostprijs wordt geschat op 5,3 procent van het bbp (cijfers OESO, 2022). Ter vergelijking: de gemiddelde kostprijs in de Europese landen bedraagt 'slechts' 3,6 procent”, zo schrijft Rudy Aernoudt, professor corporate finance aan de UGent.

Hoe kon het zover komen? Burn-out is een zeer specifieke entiteit die beantwoordt aan precieze evaluatiecriteria. Niet iedereen die gestrest of ontevreden is over zijn werk heeft een burn-out.

Mensen die gevoelig zijn voor een burn-out hebben een heel specifiek profiel: ze zijn nauwgezet, houden van hun werk en maken er een erezaak van om het goed te doen. Zij zetten zich met hart en ziel in voor hun werk, maar krijgen niet de verwachte erkenning van hun hiërarchie, die er juist van profiteert om hen steeds meer onder druk te zetten. Ze voelen zich overweldigd en onderschat, zijn niet meer in staat de hun toevertrouwde taken naar behoren uit te voeren en worden vervolgens ziek.

Dus als we lezen dat het meest getroffen segment van de bevolking de 20- tot 35-jarigen zijn, dan roept dat vragen op. Een kwart van de langdurig zieke jongeren is ziek door een burn-out... Even onwaarschijnlijk als schokkend!

“Het is het opmerkelijk dat de helft van alle mensen die nu op de ziekte-allocaties beroep doen op basis van mentale problemen, zich voorheen bevonden in het statuut van werklozen. Hun werkloosheidsvergoeding werd dus omgezet in ziektevergoeding”, zo klinkt het. 

Waar ligt de fout?  Het feit dat burn-out als beroepsziekte werd erkend, ook al is het echt zo, was een fout die ons vandaag duur komt te staan, omdat het een maas in het systeem opende voor professionele profiteurs. 

De fout ligt ook bij de niet voldoende rigoureuze adviserende artsen, die de neiging hebben een oogje dicht te knijpen voor ziekten die te ingewikkeld zijn om ze te analyseren en weer aan het werk te zetten...

Sommige huisartsen, die misschien een beetje te inschikkelijk zijn voor hun patiënten, zijn waarschijnlijk ook medeverantwoordelijk voor het te snel bestempelen van een burn-out, terwijl de aandoening een ‘tijdelijke stemmingsstoornis’ is en alleen moet worden gezien als een gevolg van overmatige vermoeidheid en stress.

Zou het niet mogelijk zijn een maatschappelijk model te bedenken dat degenen die werken en de molen draaiende houden bevoordeelt in plaats van degenen die zich overgeven aan betaalde inactiviteit aan te moedigen?

Ik wens u een zo aangenaam mogelijke werkweek,

Dr Patrick De Moor

Huisarts en medisch directeur van de Vivactis Group