De dagelijkse medische actualiteit voor Belgische artsen en apothekers.
Uitgaande van de gegevens van de UK Biobank (die informatie bevat over meer dan 500 000 mensen, met een mediane follow-up van 13,8 jaar) hebben de auteurs een studie uitgevoerd om na te gaan welke modificeerbare risicofactoren correleren met een plotselinge hartstilstand. Van de 125 onderzochte factoren correleerden er 56 statistisch significant met plotselinge hartstilstand. Bij mendeliaanse randomisatie bleken negen van die factoren een oorzakelijke rol te spelen. Twee van die factoren zouden kunnen beschermen tegen plotselinge hartstilstand, namelijk het drinken van champagne en/of witte wijn en computergebruik.
De vorsers hebben hun onderzoek gebaseerd op een mendeliaanse randomisatie, maar die techniek impliceert wel een aantal hypothesen: een stevige genetische correlatie met de factor in kwestie, geen genetische verwarring (meer bepaald sociaaleconomische) en geen horizontale pleiotropie. In deze studie lijken die voorwaarden fragiel, meer bepaald wat de consumptie van champagne betreft. De vermeende genetische varianten zouden immers een weerspiegeling kunnen zijn van de levenswijze of de sociaaleconomische toestand, waarvan bewezen is dat ze correleren met de cardiovasculaire gezondheid.
Doordat de informatie grotendeels door de deelnemers zelfs is aangereikt (voeding, gebruik van tijd, psychische symptomen), is er bovendien een risico op meetbias. Voorts worden de gedragingen statisch geanalyseerd zonder rekening te houden met hun evolutie in de tijd.
Bij de gebruikte sensitiviteitsmethoden (o.a. voor de mediaan gewogen mendeliaanse randomisatie) zijn de waargenomen effecten niet altijd bevestigd. De vorsers ramen dat 63% van de gevallen van plotselinge hartstilstand zou kunnen worden vermeden door een aanpak van het risicoprofiel. Die raming stoelt echter op een attributieve fractie berekend uitgaande van een geheel aan factoren, maar voor slechts een minderheid van die factoren is een oorzakelijk verband bewezen.
De studie beschrijft een brede map van de risicofactoren voor plotselinge hartstilstand. Voorzichtigheid is echter geboden bij de interpretatie van de resultaten. Analyse van het exposoom en mendeliaanse randomisatie vergen een rigoureus methodologisch kader om interpretatiebias en mediatieke overinterpretatie te vermijden.
Hier klikken om er meer over te vernemen.