Een onverwachte ontdekking: kan ijzer helpen bij het herstellen van de β-cellen?

Type 1-diabetes moet altijd met insuline worden behandeld. Type 2-diabetes wordt eerst behandeld met orale antidiabetica, maar een aantal patiënten zal later insuline nodig hebben. Prof. Staels zoekt naar ziektemodificerende geneesmiddelen (DMARD’s): de bètacellen beschermen, herstellen en zelfs vervangen met stamceltherapie.

Bijzonder interessant is de ontdekking dat ijzer een essentiële rol speelt: ijzer is niet alleen een structureel element, maar is ook brandstof voor de bètacellen. Uit hun onderzoeken blijkt dat bètacellen en met name de immature cellen een groot aantal transferrinereceptoren (CD71) tot expressie brengen, die nodig zijn om ijzer te absorberen. Een ontwrichting van het ijzermetabolisme veroorzaakt een disfunctie van die cellen en verkort hun levensduur.

Volgens Staels is genezing van diabetes geen ijdele hoop meer. “We zijn er al in geslaagd cellen te ontwikkelen die zich lenen voor klinische studies. Het grootste probleem is evenwel de respons van het immuunsysteem.” Hij hamert ook op de preventie van type 2-diabetes en onderstreept dat obesitas een multifactoriële aandoening is met sociale, biologische en psychische aspecten en niet louter een kwestie van wilskracht. Het is dan ook beter de diagnose in een vroeg stadium te stellen, want als er symptomen verschijnen, zijn de meeste bètacellen al vernietigd. De huidige technologieën (insulinepomp, sensor …) verlichten het dagelijkse leven, maar zijn palliatief.

Met een combinatie van stamceltherapie en beïnvloeding van het ijzermetabolisme opent de VUB een nieuw en mogelijk revolutionair hoofdstuk in het onderzoek over diabetes. We kunnen diabetes nog niet genezen, maar volgens Staels staan we dichter bij een doorbraak dan ooit.Hier klikken om er meer over te vernemen.