Neuro-ontsteking en geheugen: speelt interleukine1 een sleutelrol?

Neuro-ontsteking is toe te schrijven aan een langdurige activering van het immuunsysteem in de hersenen, vaak na een infectie. Neuro-ontsteking zou meespelen bij meerdere neurodegeneratieve aandoeningen, maar de precieze mechanismen ervan zijn nog niet opgehelderd.

Vorsers van het Inserm en het CNRS (Université de Toulouse) hebben het effect van de parasiet Toxoplasma gondii op het ruimtelijke geheugen onderzocht bij muizen. Toxoplasma gondii is de verwekker van toxoplasmose en wordt teruggevonden bij bijna een derde van de wereldbevolking. Ze hebben daarbij vooral gekeken naar interleukine-1 (IL-1), een inflammatoire cytokine, die in grote hoeveelheid wordt geproduceerd bij een chronische infectie.

De studie is gepubliceerd in Nature Neuroscience. IL-1 wijzigt de organisatie van het DNA in de neuronen zonder de DNA-sequentie te vervangen (een “epigenetisch” mechanisme). Dat proces is essentieel voor het werk van de neuronen in de hippocampus, de zone van de hersenen die zorgt voor de bestendiging van het ruimtelijke geheugen. Muizen waarbij dat mechanisme spaak loopt, kunnen zich de plaats van voorwerpen niet meer goed herinneren en kunnen de uitgang in een doolhof niet meer terugvinden.

Het geheugen kon worden gevrijwaard ondanks de ontsteking door blokkering van de IL-1-receptor of de respons van de neuronen op DNA-breuken. Daarmee is dus een eerste moleculaire verklaring geboden voor de cognitieve problemen die worden veroorzaakt door een chronische infectie. Dat kan ons ook een beter inzicht geven in andere aandoeningen waarbij ontstekingsverschijnselen een centrale rol spelen zoals bepaalde vormen van depressie en neurodegeneratieve aandoeningen.