Blind geboren, maar toch leren zien: een studie van de UCLouvain belicht de buitengewone plasticiteit van de hersenen van baby’s

Met beeldvorming van de hersenen hebben de vorsers volwassenen die tijdens de eerste kinderjaren waren geopereerd, vergeleken met volwassenen die ziende zijn geboren. Ze hebben daarbij vastgesteld dat de regio die gespecialiseerd is in de analyse van fijne visuele details (contouren, microcontrasten), nog altijd afwijkingen vertoonde. De complexere zones daarentegen, die meespelen bij het herkennen van gezichten, voorwerpen en woorden, functioneerden bijna normaal ondanks de initiële sensorische deprivatie. Die observaties werden bevestigd door computationele modellen van artificiële neuronennetwerken.

Prof. Olivier Collignon (UCLouvain) leidt daaruit af dat de hersenen veel plastischer zijn dan we altijd hebben gedacht. “Zelfs als je in het begin van het leven niet kan zien, kunnen de hersenen leren hoe ze de visuele wereld moeten interpreteren, zelfs uitgaande van minder goede informatie.”

De studie stelt ook het idee van één enkele “kritieke periode” wat de visuele ontwikkeling betreft, ter discussie. Sommige hersenstreken blijken bijzonder gevoelig te zijn voor het ontbreken van vroege stimulatie, terwijl andere opmerkelijk veerkrachtig blijken te zijn. Dat kan ons op het spoor zetten van een gepersonaliseerde behandeling, die meer gericht is op de echt gevoelige zones.

“De hersenen zijn tegelijkertijd fragiel en veerkrachtig”, aldus Olivier Collignon. “De vroege ervaringen zijn belangrijk, maar bepalen niet alles.”