Covidvaccins: een onverwachte bondgenoot om de werkzaamheid van kankerimmunotherapie te verhogen

De vorsers hebben de gegevens doorgenomen van meer dan 1000 patiënten die tussen 2019 en 2023 waren behandeld. De mediane overleving van patiënten met een niet-kleincellige longkanker bedroeg 37 maanden bij de gevaccineerde en 21 maanden bij de niet-gevaccineerde patiënten. Bij patiënten met een gemetastaseerd melanoom was de mediane overleving in de gevaccineerde groep nog niet bereikt op het ogenblik van de analyse; bij de niet-gevaccineerde patiënten bedroeg die 27 maanden. Het verschil was bijzonder duidelijk bij “koude” tumoren, die niet goed door het immuunsysteem worden herkend. De 3 jaarsoverleving van die patiënten was veel beter na vaccinatie.

Het onderliggende mechanisme is nog niet bekend. Een hypothese stelt dat het vaccin het immuunsysteem een ‘zweepslag’ geeft. Het mRNA-vaccin zou werken als een alarm en zou de effectorcellen activeren, waardoor de kankercellen meer PD-L1 gaan vormen om zich te beschermen. Meerdere checkpointremmers zijn net ontworpen om PD-L1 te blokkeren. De vaccinatie creëert een perfecte omgeving voor die checkpointremmers om het immuunsysteem in stelling te brengen tegen kankercellen.

Het betreft een explorerend retrospectief onderzoek. De vorsers zijn een gerandomiseerde fase III-studie aan het opzetten om formeel na te gaan of systematische toediening van een mRNA-vaccin de overleving van kankerpatiënten verbetert.