De dagelijkse medische actualiteit voor Belgische artsen en apothekers.
“Te veel stress kan tot tal van problemen leiden, maar niet tot een burn-out, want een burn-out bestaat niet”, zo zegt psychiater Christiaan Vinkers (Amsterdam UMC) in het AD.
In zijn boek In de ban van burn-out gebruikt hij 150 pagina’s om die stelling te onderbouwen. Een burn-out was aanvankelijk de aanduiding voor mensen die opgebrand raakten ‘als sigaretten in de mondhoek van wezenloos voor zich uit starende verslaafden’, zo beschreef psycholoog Herbert Freudenberger het begrip in jaren zeventig als eerste.
De kern was dat degene met een burn-out in het dienstverlenende werk niets meer kon betekenen voor anderen. Langzamerhand werd het een mondiaal begrip voor iemand die, ja, overprikkeld is. Overspannenheid, heette de burn-out eerder. Of ‘neurasthenie’, ‘surmenage’ of de ‘managersziekte’.
Een burn-out is geen harde medische diagnose, zegt Vinkers. Daarvoor zijn de criteria te divers; er waren 142 verschillende definities voor burn-outklachten, zo citeert hij een studie in het Journal of the American Medical Association (JAMA) uit 2018.
Nederlandse huis- en bedrijfsartsen gebruiken de diagnose tegenwoordig wel, maar Nederlandse psychiaters niet. In de Verenigde Staten gebruiken huisartsen noch psychiaters het als ziekte. “In New York is er dus niemand die niet naar zijn werk gaat vanwege een burn-out. In Nederland gaat het naar schatting om 17.500 mensen, die gemiddeld driehonderd kalenderdagen ziek zijn”, aldus de professor in het AD.
“Mensen die de diagnose burn-out hebben gekregen, zijn geen aanstellers. Integendeel: het zijn ernstige klachten die soms lang aanhouden. Ik ben hard op de diagnose, maar zeker niet op de mens erachter. Alleen is de wetenschappelijke basis van de diagnose gewoon enorm wankel. Een arts of psycholoog kan een burn-out niet betrouwbaar vaststellen, en dat is een groot probleem. Het staat wetenschappelijk echter wél als een paal boven water dat te veel stress leidt tot mentale en lichamelijke problemen. Te veel stress werkt bijvoorbeeld door op het hormoonsysteem. Ooit zijn lichaam en geest in de geneeskunde strikt uit elkaar getrokken, terwijl dat in realiteit niet kan.”
