De dagelijkse medische actualiteit voor Belgische artsen en apothekers.
"Het woord ‘endemisch’ is een van de meest misbruikte woorden van de pandemie geworden". Dat zegt prof. Aris Katzourakis, hoogleraar virale evolutie (Universiteit Oxford) in Nature.
“Het woord ‘endemisch’ is een van de meest misbruikte woorden van de pandemie geworden”. Dat zegt prof. Aris Katzourakis, hoogleraar virale evolutie (Universiteit Oxford) in Nature. “En veel van de verkeerde veronderstellingen die worden gemaakt, werken een misplaatste zelfgenoegzaamheid in de hand. Het betekent niet dat covid-19 tot een natuurlijk einde zal komen.”
“Voor een epidemioloog is een endemische infectie een infectie waarbij de algemene cijfers statisch zijn - niet stijgend, niet dalend. Meer precies betekent het dat het aantal mensen dat ziek kan worden in evenwicht is met het "basisreproductiegetal" van het virus, het aantal individuen dat een besmet individu zou besmetten, uitgaande van een bevolking waarin iedereen ziek kan worden. Ja, verkoudheden zijn endemisch. Net als lassakoorts, malaria en polio. Pokken ook, totdat vaccins het uitroeiden.
Met andere woorden, een ziekte kan endemisch èn zowel wijdverbreid als dodelijk zijn. Malaria doodde in 2020 meer dan 600 duizend mensen. In datzelfde jaar kregen tien miljoen mensen tuberculose en stierven er 1,5 miljoen.
Als evolutionair viroloog frustreert het mij wanneer beleidsmakers het woord endemisch aanvoeren als een excuus om weinig of niets te doen. Een wereldwijd gezondheidsbeleid houdt meer in dan leren leven met endemisch rotavirus, hepatitis C of mazelen.
Zeggen dat een infectie endemisch zal worden, zegt niets over hoe lang het zal duren voordat de situatie stabiel is, wat de incidentie-, ziekte- of sterftecijfers zullen zijn of, en dit is van cruciaal belang, hoeveel van een bevolking - en welke sectoren - er vatbaar voor zullen zijn. Evenmin suggereert het een gegarandeerde stabiliteit: er kunnen nog steeds ontwrichtende golven van endemische infecties zijn, zoals de uitbraak van mazelen in de VS in 2019 heeft laten zien. Gezondheidsbeleid en individueel gedrag zullen bepalen welke vorm - van de vele mogelijkheden - endemische covid-19 aanneemt.”
