Implanteerbare automatische defibrillator: geen betere overleving na een infarct bij patiënten met abnormale ecg-markers (ESC 2025)

Een implanteerbare automatische defibrillator (ICD) wordt veel gebruikt in de secundaire preventie bij patiënten die een hartstilstand hebben overleefd, en patiënten met een ernstige linkerventrikeldisfunctie. Of een ICD ook profylactisch nuttig is in een bredere populatie, meer bepaald patiënten met een oud myocardinfarct, een persisterende matige linkerventrikeldisfunctie en abnormale elektrocardiografische markers, is niet bekend.

De REFINE-ICD-studie, die tijdens een ‘Hot Line’-sessie op het congres van de ESC is gepresenteerd en terzelfder tijd is gepubliceerd, is een gerandomiseerde studie uitgevoerd bij 597 patiënten met een linkerventrikelejectiefractie van 36% tot 50%, een gestoorde turbulentie van de hartfrequentie en een abnormale T-golf alternans. De patiënten werden gerandomiseerd naar een optimale medische behandeling of een medische behandeling plus profylactische plaatsing van een ICD.

Na een gemiddelde follow-up van 5,7 jaar was de totale sterfte niet lager in de ICD-groep: 24,5% in de ICD-groep en 21,3% in de controlegroep (HR: 1,07; 95% BI: 0,77-1,50; p = 0,69). De cardiale sterfte was evenmin lager (8,8 % vs. 7,6 %; HR: 1,11; 95% BI: 0,63-1,95) en de incidentie van plotselinge cardiale dood was vergelijkbaar (2,6 % vs. 3,8 %; HR: 0,66; 95% BI: 0,27-1,62).

De studie bevestigt evenwel dat het overlijdensrisico tweemaal hoger is bij patiënten die de twee ecg-markers van een risico op ventriculaire ritmestoornissen vertoonden, dan bij de patiënten zonder elektrocardiografische afwijkingen (HR: 2,59; 95% BI: 1,97-3,40; p < 0,001). Bijna de helft van de overlijdens was niet toe te schrijven aan een cardiaal probleem (47,4%).

“In die populatie verlaagde een ICD de totale sterfte, de cardiale sterfte en de incidentie van plotselinge dood niet ondanks een elektrocardiografisch bewezen hoger risico op ventriculaire ritmestoornissen”, vatte prof. Derek Exner (Calgary, Canada), hoofdonderzoeker, samen. “Verder onderzoek is nodig om de behandeling van patiënten die na een infarct een hoger risico lopen, te verbeteren.