De dagelijkse medische actualiteit voor Belgische artsen en apothekers.
Denk aan uw vermogen om te slapen als aan een auto, zo zegt dr. Abhinav Singh, Marian University College, in The New York Times.
“Naarmate een auto ouder wordt en meer kilometers maakt, begint hij uit elkaar te vallen; hij heeft meer reparaties nodig en rijdt minder soepel.”
Onderzoekers hebben ontdekt dat de slaapkwaliteit inderdaad een beetje roestig wordt naarmate men ouder wordt: oudere volwassenen doen er langer over om in slaap te vallen, worden vaker wakker gedurende de nacht en brengen meer tijd door met dutten gedurende de dag in vergelijking met jongere volwassenen. Ze besteden ook minder tijd aan diepe, herstellende slaap, die helpt bij de groei en het herstel van botten en spieren, het immuunsysteem versterkt en de hersenen helpt bij het reorganiseren en consolideren van herinneringen, aldus dr. Singh. “De melatonine niveaus, die een belangrijke rol spelen in de slaap-waak cycli, gaan ook achteruit met de leeftijd.”
Het is dan ook geen verrassing dat toen onderzoekers meer dan 9.000 mensen van 65 jaar en ouder ondervroegen in een baanbrekende studie die in 1995 werd gepubliceerd, ze ontdekten dat 57 procent van hen ten minste één slaapklacht meldde gedurende drie jaar. Het gaat om problemen om in slaap te vallen of te blijven, te vroeg wakker worden, zich onrustig voelen en overdag een dutje doen. In een andere studie, gepubliceerd in 2014, ontdekten wetenschappers dat iets meer dan de helft van de 6.050 onderzochte oudere volwassenen de afgelopen maand een of twee slapeloosheidssymptomen had.
Uit onderzoek blijkt dat vrouwen vaker dan mannen een slechtere slaapkwaliteit rapporteren. En de slaap begint hen eerder in het leven te ontglippen, meestal vanaf de overgang naar de menopauze (of de jaren voorafgaand aan de menopauze), die meestal begint tussen 45 en 55 jaar, volgens het National Institute on Aging.
De waarheid is dat niemand het zeker weet. “We beginnen nog maar net te begrijpen waarom dit allemaal gebeurt”, zegt Luis de Lecea, professor in de psychiatrie en gedragswetenschappen aan de Stanford University.
Eén verklaring zou te maken kunnen hebben met het ouder worden van de hersenen. In een in februari gepubliceerde studie ontdekten Dr. de Lecea en zijn team dat een bepaald cluster van neuronen die verantwoordelijk zijn voor waakzaamheid overmatig gestimuleerd werden bij verouderende muizen, waardoor hun slaapcycli werden verstoord. Deze verschuiving "gebeurt waarschijnlijk ook bij mensen".
Bepaalde veranderingen in levensstijl kunnen ook op latere leeftijd tot slaapverstoring leiden, aldus Adam Spira, professor en slaaponderzoeker aan de Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health. Als mensen met pensioen gaan, worden hun dagen minder gestructureerd en routineus. Ze kunnen later wakker worden of overdag een dutje doen, wat het moeilijker kan maken om 's nachts in slaap te vallen, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat.
Onderzoekers hebben ook verbanden gevonden tussen depressie, eenzaamheid, verdriet over het verlies van een geliefde en slecht slapen bij oudere volwassenen. En in een studie uit 2014 concludeerde dr. Spira dat oudere volwassenen die moeite hadden met bepaalde activiteiten of huishoudelijke taken, zoals de was, boodschappen doen, afspreken met vrienden of een wandeling maken, meer kans hadden om slapeloosheidssymptomen te rapporteren dan oudere volwassenen die wel in staat waren om aan die activiteiten deel te nemen.
Natuurlijk kunnen bepaalde medische aandoeningen die vaker voorkomen bij oudere volwassenen ook de slaap verstoren, aldus dr. Singh. Gewichtstoename, bijvoorbeeld, kan het risico op het ontwikkelen van een aandoening als slaapapneu verhogen, waardoor je kunt snurken, naar lucht happen of het gevoel hebt dat je stikt tijdens het slapen. En medicijnen, zoals diuretica voor de bloeddruk, kunnen de slaap ook schaden omdat ze kunnen leiden tot meer toiletbezoek. Ze kunnen echt "als pijltjes in je slaapbord werken", aldus dr. Singh.
Laat ons niet vergeten : prostatisme, piekeren, nachtelijke pijn van eender welke oorzaak, minder slaap nodig met verouderen?