De dagelijkse medische actualiteit voor Belgische artsen en apothekers.
De intestinale microbiota, die miljarden micro-organismen omvat, is essentieel voor de gezondheid van de mens, heeft invloed op de vertering en de immuniteit en beschermt tegen infecties. Het gebruik van antibiotica nodig om infecties te behandelen ontwricht het fragiele evenwicht in de microbiota en veroorzaakt een dysbiose, die langdurige effecten zou kunnen hebben.
Antibiotica, vooral breedspectrumantibiotica, vernietigen niet alleen de pathogenen waartegen ze worden voorgeschreven, maar ook de heilzame bacteriën en verminderen zo de microbiële diversiteit. Die dysbiose wordt gekenmerkt door een daling van het aantal Bifidobacterium en Lactobacillus en een toename van opportunistische pathogenen zoals Clostridium difficile. Toediening van antibiotica aan jonge kinderen kan de ontwikkeling van ziekten zoals astma en allergie in de hand werken.
Gevolgen voor de gezondheid en resistentie tegen antimicrobiële middelen
Langdurig gebruik van antibiotica werkt ook de ontwikkeling van resistentie tegen antimicrobiële middelen in de hand. Er kunnen zich resistentiegenen ophopen in de microbiota en daar nog lang na stopzetting van de behandeling in blijven zitten. Dat bemoeilijkt de behandeling van latere infecties.
De dysbiose die het gevolg is van toediening van antibiotica, heeft via de microbiota-darm-hersenas ook invloed op de systemische immuniteit, het metabolisme en zelfs de geestelijke gezondheid. Afwijkingen van de microbiota kunnen bijdragen tot de pathogenese van o.a. obesitas en insulineresistentie.
Oplossingen om het microbiële evenwicht te vrijwaren
Probiotica en transplantatie van fecale microbiota lijken veelbelovend bij de aanpak van die effecten. Die interventies helpen om de microbiële diversiteit te herstellen en een ontwrichting van het evenwicht te voorkomen.
Hier klikken (p.20-21) om er meer over te vernemen.